Cơ sở pháp lý:

• Luật Đầu tư 2020;
• Luật Thương mại 2005;
• Nghị định số 09/2018/NĐ-CP ngày 15/01/2018;
• Các văn bản hướng dẫn có liên quan.

I. Tổng quan về hoạt động bán buôn, bán lẻ của doanh nghiệp FDI

Việt Nam được mệnh danh là một trong những “thiên đường bán lẻ” ở Đông Nam Á. Với hơn 100 triệu dân, mức tiêu dùng ngày càng cao, tầng lớp trung lưu mở rộng nhanh chóng, thị trường phân phối – bán lẻ luôn là điểm đến hấp dẫn cho các tập đoàn quốc tế.

Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp FDI nào cũng có thể ngay lập tức mở cửa hàng và bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng. Khác với doanh nghiệp Việt Nam, doanh nghiệp FDI muốn tiến hành hoạt động bán buôn, bán lẻ phải xin cấp Giấy phép kinh doanh theo Nghị định 09/2018/NĐ-CP.

Giấy phép này chính là điều kiện để:

• Doanh nghiệp FDI có quyền hợp pháp mở cửa hàng, kho bãi, siêu thị, trung tâm thương mại.
• Được phân phối hàng hóa ra thị trường, ký hợp đồng với nhà cung cấp trong nước.
• Tham gia trực tiếp cạnh tranh trên thị trường bán lẻ.

Nếu không có giấy phép, doanh nghiệp FDI có thể bị xử phạt, thậm chí bị đình chỉ hoạt động kinh doanh.

II. Điều kiện để được cấp giấy phép bán buôn, bán lẻ

Đây là phần quan trọng nhất mà nhà đầu tư cần hiểu rõ trước khi nộp hồ sơ.

1. Điều kiện về pháp lý và thủ tục đầu tư ban đầu

Doanh nghiệp FDI bắt buộc phải có:

• Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC): xác nhận dự án đầu tư tại Việt Nam.
• Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (ERC): xác nhận tư cách pháp nhân.

Chỉ khi đã hoàn tất hai thủ tục này, doanh nghiệp mới đủ tư cách pháp lý để xin Giấy phép kinh doanh.

2. Điều kiện về ngành nghề được phép kinh doanh

Theo cam kết WTO và các FTA mà Việt Nam tham gia, hầu hết ngành hàng đều đã mở cửa cho nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, một số lĩnh vực nhạy cảm bị hạn chế hoặc không cho phép, ví dụ: gạo, đường, dầu mỏ, dược phẩm, thuốc lá, sách báo – tạp chí…

Điều này có nghĩa: nếu doanh nghiệp FDI kinh doanh hàng tiêu dùng thông thường (thực phẩm, thời trang, mỹ phẩm, đồ gia dụng), thì việc xin phép khá thuận lợi. Nhưng nếu kinh doanh các ngành hàng đặc thù, cần kiểm tra kỹ để tránh rủi ro.

3. Điều kiện về năng lực tài chính

Cơ quan quản lý sẽ xem xét:

• Vốn điều lệ của doanh nghiệp;
• Báo cáo tài chính đã kiểm toán của công ty mẹ ở nước ngoài;
• Phương án tài chính cho hoạt động kinh doanh.

Ví dụ: nếu một tập đoàn bán lẻ lớn như Aeon (Nhật Bản) hay Lotte (Hàn Quốc) đầu tư, họ thường chứng minh bằng báo cáo tài chính quốc tế. Doanh nghiệp nhỏ hơn có thể cần chuẩn bị thêm thư bảo lãnh ngân hàng.

4. Điều kiện về cơ sở vật chất, địa điểm kinh doanh

Doanh nghiệp phải có hợp đồng thuê mặt bằng, kho bãi hoặc giấy tờ chứng minh quyền sử dụng địa điểm. Địa điểm này phải phù hợp với quy hoạch địa phương, đáp ứng yêu cầu phòng cháy chữa cháy, an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường.

Ví dụ: nếu công ty FDI muốn mở cửa hàng bán lẻ tại trung tâm thương mại ở Hà Nội, hợp đồng thuê gian hàng phải được đính kèm hồ sơ xin cấp phép.

5. Kiểm tra nhu cầu kinh tế (ENT)

Đây là điểm khiến nhiều nhà đầu tư nước ngoài quan tâm. ENT áp dụng khi:

• Doanh nghiệp mở cơ sở bán lẻ thứ hai trở đi.

Cơ quan quản lý sẽ cân nhắc:

• Mật độ các cửa hàng trong khu vực;
• Quy mô dân số và sức mua địa phương;
• Tác động đến hệ thống thương mại truyền thống;
• Khả năng đóng góp cho phát triển kinh tế – xã hội.

Nói cách khác, nếu doanh nghiệp FDI muốn mở rộng chuỗi siêu thị, thì từ cửa hàng thứ 2 trở đi sẽ khó hơn và cần giải trình kỹ lưỡng.

III. Thủ tục xin cấp giấy phép bán buôn, bán lẻ

1. Chuẩn bị hồ sơ

Hồ sơ gồm nhiều loại giấy tờ, trong đó quan trọng nhất là:

• Đơn đề nghị cấp Giấy phép kinh doanh (theo mẫu).
• Bản giải trình điều kiện (kế hoạch kinh doanh, kế hoạch tài chính, phương án quản lý).
• Tài liệu chứng minh năng lực tài chính (báo cáo tài chính, xác nhận vốn).
• IRC, ERC.
• Hợp đồng thuê địa điểm, giấy chứng nhận PCCC, ATTP (nếu cần).

2. Nộp hồ sơ

• Doanh nghiệp nộp tại Sở Công Thương nơi đặt địa điểm kinh doanh.
• Trường hợp phức tạp, Sở Công Thương phải xin ý kiến Bộ Công Thương.

3. Thẩm định

• Thời hạn thẩm định thường 15 – 30 ngày.
• Cơ quan quản lý sẽ đối chiếu hồ sơ với quy định, tham khảo ý kiến các cơ quan liên quan.
• Nếu có ENT, thời gian có thể kéo dài hơn.

4. Cấp giấy phép

• Nếu hồ sơ hợp lệ, Sở Công Thương cấp Giấy phép kinh doanh.
• Nếu từ chối, phải trả lời bằng văn bản nêu rõ lý do.

IV. Một số lưu ý thực tiễn

1. Thời gian xử lý: Nhiều hồ sơ thực tế kéo dài 1 – 2 tháng do phải bổ sung giấy tờ hoặc xin ý kiến liên ngành.
2. Ngành nghề đặc thù: Nếu bán rượu, thuốc lá, dược phẩm… thì ngoài Giấy phép kinh doanh, còn phải xin giấy phép chuyên ngành.
3. ENT: Đây là rào cản lớn khi FDI muốn phát triển chuỗi. Doanh nghiệp cần chuẩn bị báo cáo thị trường, kế hoạch kinh doanh chi tiết để thuyết phục.
4. Hậu kiểm: Sau khi được cấp phép, doanh nghiệp phải báo cáo định kỳ, chịu sự kiểm tra của cơ quan chức năng. Nếu vi phạm, giấy phép có thể bị thu hồi.
5. Kinh nghiệm thực tế: Nhiều tập đoàn lớn thường thuê công ty luật hoặc tư vấn địa phương để chuẩn bị hồ sơ. Điều này giúp rút ngắn thời gian và hạn chế sai sót.

V. Kết luận

Thủ tục xin Giấy phép bán buôn, bán lẻ tại Việt Nam tuy không quá phức tạp, nhưng có nhiều chi tiết cần lưu ý, đặc biệt với doanh nghiệp muốn mở chuỗi cửa hàng.

• Nếu chuẩn bị hồ sơ kỹ càng, có kế hoạch kinh doanh và tài chính rõ ràng, việc được cấp phép khá thuận lợi.
• Nếu thiếu sót giấy tờ hoặc chưa đáp ứng điều kiện ENT, hồ sơ dễ bị kéo dài hoặc từ chối.

• Xác định rõ ngành hàng và phạm vi kinh doanh trước khi xin phép.
• Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, đặc biệt là chứng minh năng lực tài chính.
• Xem xét sử dụng dịch vụ tư vấn pháp lý để tiết kiệm thời gian, chi phí.

Thị trường Việt Nam đang mở rộng, người tiêu dùng ngày càng ưu tiên các thương hiệu quốc tế. Đây là thời điểm vàng cho doanh nghiệp FDI tham gia. Tuy nhiên, sự chuẩn bị bài bản về pháp lý sẽ quyết định sự thành công bền vững.

VI. Thông tin về Chúng Tôi, Hankuk Law Firm

■ Hankuk Law Firm

Mục tiêu của các dịch vụ pháp lý do HANKUK LAW FIRM cung cấp là hỗ trợ các doanh nghiệp, nhà đầu tư và mọi người. Tổ chức của chúng tôi tuyển dụng các luật sư, đối tác và chuyên gia lành nghề người Hàn Quốc cung cấp các dịch vụ pháp lý cho doanh nghiệp liên quan đến các tập đoàn và tố tụng.

Để hỗ trợ quá trình khởi nghiệp, các luật sư và nhân viên của chúng tôi cung cấp nhiều dịch vụ, bao gồm tư vấn luật kinh doanh, tư vấn luật thuế và nhập cư, dịch vụ bất động sản, tư vấn kinh doanh, tiếp thị và truyền thông, nguồn nhân lực, phân phối sản phẩm, các lựa chọn nhượng quyền thương mại, v.v. Chúng tôi cung cấp tư vấn chuyên môn về mọi khía cạnh trong nhu cầu kinh doanh của bạn.

Để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng và đạt được kết quả tốt nhất, chúng tôi cung cấp tư vấn pháp lý và tham gia vào các vụ kiện dân sự liên quan đến kinh doanh, lao động, hôn nhân, gia đình và thừa kế.

■ Liên hệ Hankuk Law Firm

Để được tư vấn pháp lý đáng tin cậy và hiệu quả, vui lòng liên hệ với HANKUK LAW FIRM ngay bây giờ. Chúng tôi cam kết cung cấp cho bạn những câu trả lời tốt nhất có thể và đội ngũ luật sư dày dạn kinh nghiệm của chúng tôi có kiến ​​thức sâu rộng trong nhiều lĩnh vực pháp lý. Chúng tôi luôn ở đây để cung cấp sự hỗ trợ có năng lực và tận tâm nhất, bất kể bạn đang giải quyết các vấn đề hợp đồng, tranh chấp thương mại hay cần hướng dẫn về đầu tư nước ngoài. HANKUK LAW FIRM rất vinh dự được hỗ trợ hàng trăm khách hàng trong nước và quốc tế giải quyết khéo léo các vấn đề pháp lý phức tạp với tư cách là đối tác pháp lý đáng tin cậy của họ. Đừng để các vấn đề pháp lý cản trở thành công của bạn. Hãy để chúng tôi đồng hành cùng bạn hướng tới thành tựu và sự thoải mái về mặt pháp lý. Để được hướng dẫn và hỗ trợ nhanh chóng đảm bảo quyền của bạn luôn được duy trì ở tiêu chuẩn cao nhất, hãy liên hệ với HANKUK LAW FIRM ngay bây giờ.

■ Liên hệ ngay cho chúng tôi, Hankuk Law Firm:

Website: http://hankuklawfirm.com/en/  FB: https://www.facebook.com/hankuk.lawfirm  Tiktok: https://www.tiktok.com/@hankuklawfirm Youtube: https://www.youtube.com/@hankuklawfirm6375 Email:  info@hankuklawfirm.com   SĐT: 0942.339.063