LY HÔN KHI MỘT BÊN ĐANG CHẤP HÀNH ÁN TÙ NHƯ THẾ NÀO?

I. Cơ sở pháp lý

Pháp luật Việt Nam không cấm việc ly hôn khi một trong hai bên vợ hoặc chồng đang chấp hành án phạt tù. Đây là quyền nhân thân cơ bản được ghi nhận tại Điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình 2014: “Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết việc ly hôn.”

Điều này có nghĩa là, dù người đó đang ở trong bất kỳ hoàn cảnh nào — bao gồm cả việc đang bị giam giữ, tạm giam hoặc thi hành án tù — thì vẫn có quyền hoặc bị yêu cầu ly hôn.

Ngoài ra, Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình quy định các căn cứ để Tòa án giải quyết ly hôn theo yêu cầu một bên, như:

• Có hành vi bạo lực gia đình
• Vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ chồng
• Đời sống chung không thể kéo dài, mục đích hôn nhân không đạt được.

Trong thực tế, việc một người đang phải chấp hành án phạt tù nhiều năm có thể dẫn tới việc đời sống hôn nhân bị gián đoạn lâu dài, mất đi sự gắn bó và hỗ trợ lẫn nhau. Đây là căn cứ phổ biến để Tòa án xem xét giải quyết cho ly hôn.

II. Ai có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp này?

Theo quy định, cả vợ hoặc chồng đều có thể nộp đơn yêu cầu ly hôn, kể cả khi một bên đang chấp hành án tù.

• • Người không bị phạt tù yêu cầu ly hôn
    • Trong thực tế, người ở bên ngoài thường là người chủ động nộp đơn yêu cầu ly hôn. Lý do phổ biến là thời gian cách ly kéo dài, không thể thực hiện nghĩa vụ vợ chồng, hoặc do phát sinh mâu thuẫn, hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ hôn nhân.
    • Người này cần chuẩn bị hồ sơ và thực hiện thủ tục theo đúng trình tự tố tụng.

• Người đang chấp hành án tù yêu cầu ly hôn

• • Người đang trong trại giam vẫn có quyền làm đơn yêu cầu ly hôn. Trong trường hợp này, họ phải thực hiện qua con đường gửi hồ sơ qua bưu điện hoặc thông qua cán bộ quản giáo để chuyển tới Tòa án.
  • Khi Tòa án thụ lý, người đang bị giam sẽ được lấy lời khai thông qua văn bản hoặc ủy quyền luật sư/bảo vệ quyền lợi hợp pháp.

III. Thẩm quyền giải quyết vụ việc

Căn cứ Bộ luật Tố tụng Dân sự, Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú hoặc đang chấp hành án sẽ có thẩm quyền giải quyết. Nếu người đang chấp hành án ở cơ sở giam giữ thuộc tỉnh khác, nguyên đơn vẫn phải nộp đơn đến Tòa án nơi bị đơn đang chấp hành án hoặc nơi đăng ký hộ khẩu thường trú cuối cùng trước khi đi tù (trừ trường hợp có thỏa thuận khác về thẩm quyền).

Đối với vụ án có yếu tố phức tạp (ví dụ liên quan tranh chấp tài sản lớn, tài sản ở nhiều địa phương), Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thể được phân công giải quyết.

IV. Hồ sơ cần chuẩn bị

Hồ sơ ly hôn khi một bên đang chấp hành án tù gồm:

• Đơn xin ly hôn (theo mẫu của Tòa án).
• Bản chính giấy đăng ký kết hôn.
• Bản sao chứng thực CMND/CCCD và sổ hộ khẩu của người yêu cầu.
• Bản sao chứng thực CMND/CCCD của người đang chấp hành án.
• Giấy xác nhận của trại giam nơi người kia đang chấp hành hình phạt tù (thể hiện rõ thông tin cá nhân, thời gian chấp hành án).
• Giấy khai sinh của con (nếu có con chung).
• Tài liệu, chứng cứ liên quan đến tài sản chung (nếu yêu cầu chia tài sản).

Việc bổ sung giấy xác nhận từ trại giam là yếu tố đặc thù so với ly hôn thông thường. Đây là căn cứ để Tòa án xác minh tình trạng của bị đơn và áp dụng hình thức lấy lời khai phù hợp.

V. Trình tự, thủ tục giải quyết

• Nộp đơn và hồ sơ

• • • Nguyên đơn nộp trực tiếp hoặc gửi qua bưu điện đến Tòa án có thẩm quyền.
    • Trường hợp người đang chấp hành án làm đơn, họ sẽ gửi hồ sơ qua bưu điện hoặc qua cán bộ trại giam.

• Thụ lý vụ án

• • Sau khi nhận hồ sơ hợp lệ, Tòa án ra thông báo nộp tiền tạm ứng án phí.
  • Nguyên đơn nộp án phí tại Chi cục Thi hành án dân sự và nộp lại biên lai cho Tòa.
• Xác minh và lấy lời khai
  • Tòa án có thể cử Thẩm phán hoặc ủy thác tư pháp tới trại giam để ghi lời khai.
  • Nếu cần thiết, Tòa án tổ chức phiên hòa giải qua văn bản hoặc video call (nếu trại giam có điều kiện).
• Xét xử
  • Phiên tòa được mở tại Tòa án. Người đang chấp hành án có thể vắng mặt và ủy quyền cho luật sư hoặc người bảo vệ quyền lợi tham gia.
  • Trường hợp không thể trực tiếp xét xử do điều kiện đặc biệt, Tòa án có thể xét xử vắng mặt theo quy định tại Điều 227 Bộ luật Tố tụng Dân sự.

VI. Vấn đề quyền nuôi con và chia tài sản

• Quyền nuôi con: Người đang chấp hành án tù khó có thể đáp ứng điều kiện trực tiếp nuôi dưỡng con, nên quyền nuôi con thường được giao cho người ở bên ngoài nếu đủ điều kiện về kinh tế, chỗ ở, môi trường sống. Tuy nhiên, quyền thăm nom của người bị phạt tù vẫn được đảm bảo sau khi mãn hạn chấp hành án.
• Chia tài sản chung: Việc chia tài sản vẫn tiến hành theo nguyên tắc chung, nhưng nếu tài sản thuộc quyền định đoạt của người bị giam giữ, Tòa án có thể tách thành vụ án khác hoặc giải quyết riêng khi họ có mặt.

VII. Thời gian và án phí

• Thời gian giải quyết: Khoảng 4–6 tháng tùy vào mức độ phức tạp và việc lấy lời khai từ trại giam.
• Án phí:
  • Ly hôn không có tranh chấp tài sản: 300.000 đồng.
  • Có tranh chấp tài sản: Tính theo giá trị tài sản tranh chấp theo quy định tại Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14.

VIII. Kết luận và lưu ý

Ly hôn khi một bên đang chấp hành án tù là thủ tục pháp lý đặc thù, đòi hỏi chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và có sự phối hợp giữa Tòa án và cơ sở giam giữ. Người yêu cầu ly hôn cần nắm rõ thẩm quyền giải quyết, phương thức lấy lời khai, và chuẩn bị chứng cứ chứng minh mâu thuẫn hôn nhân không thể hàn gắn. Việc thuê luật sư hỗ trợ là cần thiết để đảm bảo quyền lợi hợp pháp, đặc biệt trong các vụ có tranh chấp về tài sản hoặc quyền nuôi con.

IX. Thông tin về Chúng Tôi, Hankuk Law Firm

■ Hankuk Law Firm

Mục tiêu của các dịch vụ pháp lý do HANKUK LAW FIRM cung cấp là hỗ trợ các doanh nghiệp, nhà đầu tư và mọi người. Tổ chức của chúng tôi tuyển dụng các luật sư, đối tác và chuyên gia lành nghề người Hàn Quốc cung cấp các dịch vụ pháp lý cho doanh nghiệp liên quan đến các tập đoàn và tố tụng.

Để hỗ trợ quá trình khởi nghiệp, các luật sư và nhân viên của chúng tôi cung cấp nhiều dịch vụ, bao gồm tư vấn luật kinh doanh, tư vấn luật thuế và nhập cư, dịch vụ bất động sản, tư vấn kinh doanh, tiếp thị và truyền thông, nguồn nhân lực, phân phối sản phẩm, các lựa chọn nhượng quyền thương mại, v.v. Chúng tôi cung cấp tư vấn chuyên môn về mọi khía cạnh trong nhu cầu kinh doanh của bạn.

Để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng và đạt được kết quả tốt nhất, chúng tôi cung cấp tư vấn pháp lý và tham gia vào các vụ kiện dân sự liên quan đến kinh doanh, lao động, hôn nhân, gia đình và thừa kế.

■ Liên hệ Hankuk Law Firm

Để được tư vấn pháp lý đáng tin cậy và hiệu quả, vui lòng liên hệ với HANKUK LAW FIRM ngay bây giờ. Chúng tôi cam kết cung cấp cho bạn những câu trả lời tốt nhất có thể và đội ngũ luật sư dày dạn kinh nghiệm của chúng tôi có kiến ​​thức sâu rộng trong nhiều lĩnh vực pháp lý. Chúng tôi luôn ở đây để cung cấp sự hỗ trợ có năng lực và tận tâm nhất, bất kể bạn đang giải quyết các vấn đề hợp đồng, tranh chấp thương mại hay cần hướng dẫn về đầu tư nước ngoài. HANKUK LAW FIRM rất vinh dự được hỗ trợ hàng trăm khách hàng trong nước và quốc tế giải quyết khéo léo các vấn đề pháp lý phức tạp với tư cách là đối tác pháp lý đáng tin cậy của họ. Đừng để các vấn đề pháp lý cản trở thành công của bạn. Hãy để chúng tôi đồng hành cùng bạn hướng tới thành tựu và sự thoải mái về mặt pháp lý. Để được hướng dẫn và hỗ trợ nhanh chóng đảm bảo quyền của bạn luôn được duy trì ở tiêu chuẩn cao nhất, hãy liên hệ với HANKUK LAW FIRM ngay bây giờ.

■ Liên hệ ngay cho chúng tôi, Hankuk Law Firm:

Website: http://hankuklawfirm.com/en/  FB: https://www.facebook.com/hankuk.lawfirm  Tiktok: https://www.tiktok.com/@hankuklawfirm Youtube: https://www.youtube.com/@hankuklawfirm6375 Email:  info@hankuklawfirm.com   SĐT: 0942.339.063